Σελίδα 1 από 1

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ

Δημοσιεύτηκε: Τρί 09 Μαρ 2010, 00:40
από karipis

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ



Κατά τα τελευταία χρόνια της ηγεμονίας του πρίγκιπα Γοδεφρείδου, η ζωή στην Πελοπόννησο ήταν ήσυχη και πλούσια. Η μόνη πολιτική διαμάχη μέσα στο Πριγκιπάτο είχε προκληθεί από την απόφαση του πρίγκιπα, να υποχρεώσει τους Λατίνους επισκόπους να δώσουν μέρος από τα πλούτη τους στο πριγκιπικό θησαυροφυλάκιο• και αυτή ήταν μια διαμάχη που οι Έλληνες υπήκοοι του μπορούσαν να παρακολουθούν με αταραξία. Η ίδια ειρήνη διατηρήθηκε στη διάρκεια της ηγεμονίας του διαδόχου του, του μεγαλύτερου γιου του, Γοδεφρείδου Β'. Τον Γοδεφρείδο, τον θεωρούσαν σαν τον πιο πλούσιο και πιο ευφυή πρίγκιπα του καιρού του. Ήταν γύρω στα τριάντα τον καιρό που ανέβηκε στο θρόνο και ήταν ήδη παντρεμένος δέκα χρόνια με την αδελφή των δύο τελευταίων Λατίνων αυτοκρατόρων της Κωνσταντινούπολης. Η πριγκίπισσα Αγνή ήταν μια σκιώδης μορφή, που πιθανώς διακρινόταν για την ίδια ανικανότητα που χαρακτήριζε και τους δύο αδελφούς της• αλλά χωρίς αμφιβολία ήταν καλή οικοδέσποινα. Ο άνδρας της ήταν σίγουρα ένας θαυμάσιος οικοδεσπότης. Η Αυλή του ήταν φημισμένη για τις γιορτές της και τους αγώνες κονταρομαχίας. Ο πρίγκιπας διατηρούσε οκτώ ιππότες, που ήσαν πλήρως εξοπλισμένοι, σαν προσωπική του φρουρά• και ιππότες από τη Δύση, που είχαν ορκισθεί να σπεύσουν σε βοήθεια του βασιλείου της Ιερουσαλήμ που βρισκόταν στη δύση του ή της Λατινικής Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης που αργοπέθαινε, συχνά διέκοπταν την πορεία του περνώντας από την Αχαΐα και παρέμεναν εκεί, στην υπηρεσία του πρίγκιπα. Όμοια με τον πατέρα του, ο Γοδεφρείδος Β ' αγαπούσε το παλάτι του στη La Cremonie ή Λακεδαίμονα περισσότερο από όλες τους τις κατοικίες. Αυτός ήταν ο χώρος όπου γίνονταν οι πιο λαμπρές εορταστικές εκδηλώσεις.

Παρ' όλη την αγάπη του για τα μεγαλεία, ο Γοδεφρείδος Β' ήταν ένας ικανός και ευσυνείδητος διοικητής. Τέλεια τάξη επικρατούσε από τη μια άκρη της επικράτειάς του ως την άλλη και οι πράκτορές του έκαναν συχνές επισκέψεις στις Αυλές των υποτελών του, για να βεβαιωθούν ότι αυτοί κυβερνούσαν δίκαια και δεν εκμεταλλεύονταν τους Έλληνες. Ήταν επίσης και καλός στρατιώτης και έξοχος διπλωμάτης. Το 1236, ο στόλος του, με αρχηγό τον ίδιο, έσωσε την Κωνσταντινούπολη από μια συνδυασμένη επίθεση Ελλήνων και Βουλγάρων. Σε ανταπόδοση ο γαμπρός του, ο αυτοκράτορας Βαλδουίνος Β', στον οποίο έδινε μια ετήσια επιχορήγηση, του παραχώρησε την επικυριαρχία σε ολόκληρο το αρχιπέλαγος του Αιγαίου και στην Εύβοια καθώς και την εξουσία του μεγάλου κάστρου της Βοδονίτσας, που βρισκόταν κοντά στο στενό των Θερμοπυλών. Ο Γοδεφρείδος είχε επίσης αναγνωρισθεί σαν επικυρίαρχος του Δουκάτου της Αθήνας και της Κεφαλληνίας. Τα κυριαρχικά δικαιώματα της Βενετίας αγνοήθηκαν και η Γαληνότατη Δημοκρατία δεν αποτόλμησε να διαμαρτυρηθεί.

Μεταξύ των Ελλήνων υπηκόων του, ο Γοδεφρείδος Β' ήταν το ίδιο αγαπητός όπως και ο πατέρας του στο παρελθόν. Αλλά κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων πραγματοποιούνταν αλλαγές. Μια γενιά γασμούλοι μεγάλωναν, δυσαρεστημένοι από την περιφρόνηση με την οποία τους αντιμετώπιζαν οι Φράγκοι που τους κυβερνούσαν. Και άρχισαν να μεταδίδουν κάποια ανησυχία ανάμεσα στους συγγενείς από τη μεριά της μάνας τους. Αλλά, όπως φαίνεται, η κυριαρχία των Φράγκων δεν επρόκειτο να εκτοπισθεί.

Ο Γοδεφρείδος Β' πέθανε ξαφνικά το 1246 και ενώ ήταν ακόμη στην ακμή της ηλικίας του. Παρ' όλο που η πριγκίπισσα Αγνή ίδρυσε, γεμάτη πίστη, Κιστερκιανά μοναστήρια όπου οι μοναχοί έπρεπε να προσεύχονται για ν' αποκτήσει αυτή παιδιά, ο Γοδεφρείδος παρέμεινε χωρίς απογόνους. Διάδοχός του ήταν ο αδελφός του Γουλιέλμος.

Ο Γουλιέλμος Βιλλαρδουίνος είχε γεννηθεί στην Ελλάδα - στην Καλαμάτα - πιθανώς το 1211. Ήταν ένας καλοφτιαγμένος άνδρας και την ωραία του εμφάνιση χαλούσαν μόνο τα υπερβολικά πεταχτά δόντια του. Είχε ήδη αποδείξει ότι ήταν ένας εξαίρετος πολεμιστής, αλλά σαν διπλωμάτης υστερούσε σε σοφία από τον αδελφό του. Είχε ανατραφεί από Ελληνίδες τροφούς και Έλληνες υπηρέτες και μιλούσε τα ελληνικά σχεδόν με την ίδια ευχέρεια που μιλούσε και τα γαλλικά που ήταν η μητρική του γλώσσα. Θεωρούσε τον εαυτό του ότι ανήκε ολοκληρωτικά στη χώρα που γεννήθηκε. Πολλοί από τους αρχικούς αποίκους, όπως ήταν ο Όθων Ντε λα Ρος, ηγεμόνας της Αθήνας, είχαν επιστρέψει σε μεγάλη ηλικία πίσω στην πατρίδα τους, στη Δύση. Για το Γουλιέλμο, η Αχαΐα ήταν η πατρίδα του• και όπως συνέβαινε με όλη του την οικογένεια, πιο ευτυχισμένος ήταν και αυτός στην La Cremonie.

Η πρώτη ενέργεια του Γουλιέλμου σαν έγινε πρίγκιπας, ήταν να εξασφαλίσει την προστασία αυτής της αγαπημένης γωνιάς του Πριγκιπάτου. Τον εξόργιζε που η Μονεμβασία βρισκόταν ακόμη σε ελληνικά χέρια. Οι Μονεμβασιώτες ήσαν δραστήριοι πειρατές που λυμαίνονταν τα πλοία του• και το λιμάνι τους θα αποτελούσε ένα εξαιρετικά πρόσφορο τόπο απόβασης, αν οι Έλληνες ζητούσαν κάποτε να κατακτήσουν και πάλι την Πελοπόννησο. Προετοιμάστηκε προσεκτικά. Σε όλους τους υποτελείς του είχε μηνυθεί να στείλουν στρατεύματα, ενώ οι Βενετοί, που κι' αυτοί υπέφεραν από την πειρατεία των Μονεμβασιωτών, έστειλαν τέσσερα πλοία να αποκλείσουν το βράχο της Μονεμβασίας. Δεν έγινε προσπάθεια να καταλάβουν με έφοδο το φρούριο, αλλά ο αποκλεισμός γινόταν όλο και πιο στενός. Για τρία χρόνια οι Μονεμβασιώτες άντεξαν, φυλακισμένοι, «ως αηδόνι στο κλουβί», όπως γράφει και το Χρονικό του Μορέως. Στο τέλος, όλα τα εφόδιά τους εξαντλήθηκαν. Οι μεγάλες δεξαμενές ήσαν άδειες, και είχαν φάει ακόμη και όλες τις γάτες και τα ποντίκια. Έτσι, λοιπόν, παραδόθηκαν. Τους επέβαλαν τιμητικούς όρους. Στους τρεις άρχοντες παραχωρήθηκαν κτήματα στην ηπειρωτική χώρα• και οι πολίτες απαλλάχτηκαν από κάθε στρατιωτική θητεία, εκτός από την περίπτωση που παρείχαν ναυτικές υπηρεσίες, οπότε και πληρώνονταν γι' αυτό.

Ενώ στη Μονεμβασία η πολιορκία συνεχιζόταν ακόμη, ο Γουλιέλμος ολοκλήρωσε την υποδούλωση των φυλών που ζούσαν ανυπότακτες στα βουνά, γύρω από την κοιλάδα της Σπάρτης. Χρειάστηκαν οχυρά για να διατηρηθεί η πειθαρχία. Η φρουρά στη Μονεμβασία, από τη στιγμή που θα την κυρίευαν, και η ενίσχυση του κάστρου στο Γεράκι θα μπορούσαν να αποτελέσουν στοιχεία εκφοβισμού των Τσακώνων. Για τον εκφοβισμό των Μανιατών υπήρχε ήδη το κάστρο του Πασσαβά. Αλλά ο Γουλιέλμος κατασκεύασε ένα οχυρό που ονομάσθηκε Μεγάλη Μάινα κοντά στην άκρη του ακρωτηρίου Ματαπά. Πρέπει να ειπωθεί ότι δεν στάθηκε δυνατόν να υποταχθούν οι Μανιάτες απόλυτα. Διορίσθηκε ένας Λατίνος επίσκοπος για τη Μάινα, αλλά μετά από μερικά χρόνια ταλαιπωρίας και φόβου που πέρασε, του δόθηκε η άδεια να κατοικεί μόνιμα στην Ιταλία.

Η πιο απειθάρχητη από τις φυλές ήταν αυτή των Σλάβων Μηλιγγών που ζούσαν στα απλησίαστα σχεδόν λαγκάδια του Ταϋγέτου, επικίνδυνα κοντά σε αυτή την ίδια τη Λακεδαίμονα. Για να τους προκαλέσει τρόμο και να εξασφαλίσει την προστασία του αγαπημένου του παλατιού, ο Γουλιέλμος αποφάσισε να κτίσει ένα κάστρο σε έναν από τους γειτονικούς λοφίσκους, στους πρόποδες του Ταϋγέτου. Το έμπειρο βλέμμα του έπεσε σε έναν κωνικό λόφο που υψωνόταν κάπου δυο χιλιάδες πόδια πάνω από την πεδιάδα, γύρω στα τέσσερα μίλια νοτιοδυτικά από την πόλη. Προς τη δύση και το νότο, απότομοι γκρεμοί τον χώριζαν από την κύρια οροσειρά του Ταϋγέτου. Προς το βορρά και την ανατολή, οι πλαγιές ήσαν απότομες και μπορούσαν εύκολα να προστατευθούν. Από την κορυφή, η θέα απλωνόταν από τη μια πλευρά πάνω σε όλη την πεδιάδα του Ευρώτα• από την άλλη πλευρά έβλεπε προς τη καρδιά της οροσειράς, σε δυο μεγάλες χαράδρες. Ο δρόμος από την Καλαμάτα, που περνούσε από το στενό του Λαγκαδά, το μόνο πέρασμα από τη μια πλευρά της οροσειράς στην άλλη που ήταν κατάλληλο για το ιππικό, ξεπρόβαλλε στην πεδιάδα, λίγο προς τα βόρεια, και περνούσε σε μικρή απόσταση από τους πρόποδες του λόφου. Ο λόφος ήταν γνωστός σαν Μυζιθράς, πιθανώς γιατί πίστευαν ότι έμοιαζε με ένα τοπικό τυρί που είχε το σχήμα κώνου. Η σύντμηση του ονόματος οδήγησε αργότερα στο όνομα Μυστράς ή Μυστρά. Ο λόφος αυτός ήταν ακατοίκητος αλλά στην κορυφή του υπήρχε ένα μικρό παρεκκλήσι αφιερωμένο -αναμφίβολα- στον Προφήτη Ηλία, τον προστάτη Άγιο των βουνών.

Το μεγάλο κάστρο, που ο Γουλιέλμος έκτισε στην κορυφή του λόφου, ολοκληρώθηκε το 1249. Ήταν πολύ ικανοποιημένος με αυτό. Ήταν θαυμάσια τοποθετημένο ώστε να παρακολουθούνται προσεκτικά, διαρκώς, οι κινήσεις των Μηλιγγών, και συγχρόνως θα προστάτευε το παλάτι του στη La Cremonie.

Όλα θα είχαν πάει καλά για τον πρίγκιπα αν είχε χαλιναγωγήσει τη φιλοδοξία του. Η πρώτη του γυναίκα ήταν κατά το ήμισυ ελληνικής καταγωγής. Ήταν κόρη του Ναρζώ ντε Τουσύ (που είχε διατελέσει αντιβασιλέας για ένα χρόνο, όταν αυτοκράτορας ήταν ο νεαρός Βαλδουίνος Β', με τον τίτλο του Καίσαρα), και της κόρης της Γαλλίδας στην καταγωγή αυτοκράτειρας Αγνής (που ήταν χήρα των αυτοκρατόρων Αλεξίου Β ' και Ανδρόνικου Α' του Κομνηνού) και του εραστή της, του προδότη του Βυζαντίου Θεοδώρου Βρανά. Η νεαρή νύφη πέθανε μέσα σε λίγους μήνες μετά το γάμο της. Στη νεκρική της κλίνη επάνω, ο Γοδεφρείδος Β' πίεσε τον αδελφό του να παντρευτεί ξανά, αλλιώς η οικογένεια των Βιλλαρδουΐνων θα εξαφανιζόταν. Λίγο μετά την άνοδό του στο θρόνο, ο Γουλιέλμος παντρεύτηκε μια αρχόντισσα που η καταγωγή της ήταν από τη Λομβαρδία, την Καριντάνα Δαλλεκάρτσερι, κληρονόμο του ενός τρίτου της Ευβοίας. Φαίνεται ότι ήταν ένας ευτυχισμένος γάμος που όμως δεν έφερε απογόνους. Μετά το θάνατό της, το 1255, ο Γουλιέλμος διεκδίκησε την κληρονομιά της στην Εύβοια. Αλλά υπήρχαν θείοι και εξάδελφοι από τη γενιά των Δαλλεκάρτσερι που πίστευαν ότι τα δικαιώματά τους ήσαν ισχυρότερα από αυτά του άκληρου συζύγου της. Έκαναν έκκληση στους Βενετούς να τους βοηθήσουν, και αυτοί ευχαριστήθηκαν που τους δινόταν η ευκαιρία να χαλιναγωγήσουν τη δύναμη ενός πρίγκιπα που πάντα είχε περιφρονήσει την επικυριαρχία τους. Όταν ο Γουλιέλμος κάλεσε τους υποτελείς του να ενωθούν μαζί του σε μια επίθεση εναντίον της Εύβοιας, πολλοί από αυτούς αγνόησαν το κάλεσμά του. Επικεφαλής τους ήταν ο Γκυ Ντε λα Ρος, μέγας κύρης της Αθήνας, που όφειλε υποταγή σαν άρχοντας της Κορίνθου και του Άργους, και ο οποίος είχε πραγματικά αναγνωρίσει το Γοδεφρείδο Β' σαν το γενικό επικυρίαρχό του. Με τον Γκυ είχαν ενωθεί ο αδελφός του Γουλιέλμος, που ήταν άρχοντας της Βελιγοστής χάρις στο γάμο του με την κληρονόμο της και, γεγονός πιο σημαντικό ακόμη, ο γαμπρός του Γοδεφρείδος ντε Μπρυγιέρ, βαρόνος της Καρύταινας, ο οποίος δεν είχε μόνο τη φήμη του πιο λαμπρού πολεμιστή, αλλά ήταν επιπλέον και ο κληρονόμος του πρίγκιπα Γουλιέλμου, αφού ήταν ο γιος της μοναδικής αδελφής του. Ο πόλεμος στην Εύβοια συνεχίστηκε έως ότου ο στρατός της Αχαΐας νικήθηκε οριστικά από τους Βενετούς το 1257 και ο πρίγκιπας υποχρεώθηκε να αποσυρθεί πίσω στην Πελοπόννησο. Αλλά ήταν αποφασισμένος να τιμωρήσει τους ανυπάκουους υποτελείς του και το 1258 βάδισε κατά της Θήβας, όπου αυτοί είχαν καταφύγει. Συνάντησε τον αθηναϊκό στρατό στο Καρύδι, στο δρόμο από τα Μέγαρα στη Θήβα. Οι στασιαστές τράπηκαν σε φυγή με βαριές απώλειες και κατέφυγαν πάλι στη Θήβα. Ο πρίγκιπας Γουλιέλμος συμφώνησε να μην καταλάβει με έφοδο και να μη λεηλατήσει την πόλη, μονάχα όταν ο αρχιεπίσκοπός της ανέλαβε την υποχρέωση, ο Γκυ και οι άλλοι ένοχοι να έρθουν στην Αχαΐα για να κριθούν από την Κούρτη και να δεχθούν οποιαδήποτε καταδικαστική απόφαση θα θεωρούσε αυτή ορθή. Το φθινόπωρο του 1258, η Κούρτη συνήλθε στο Νύκλι. Απογοητεύοντας αρκετά τον πρίγκιπά τους, οι βαρόνοι της Αχαΐας αποφάνθηκαν ότι δεν μπορούσαν να εκδώσουν καταδικαστική απόφαση ως προς τον Γκυ, καθώς ήταν ο κυρίαρχος άρχοντας της Αθήνας και για το λόγο αυτό δεν ήταν ομότιμός τους, αν και κατείχε την Κόρινθο υπό την επικυριαρχία του πρίγκιπα της Αχαΐας. Πρότειναν να αναφερθεί η υπόθεση στον πιο σοφό από τους σύγχρονους μονάρχες, το βασιλέα Λουδοβίκο Θ' της Γαλλίας. Πολλοί από αυτούς είχαν συναντήσει το βασιλέα, καθώς ο πρίγκιπας Γουλιέλμος είχε πάει με μια συνοδεία από ιππότες να του υποβάλει τα σέβη του στην Κύπρο, όταν ο Λουδοβίκος ήταν στο δρόμο για τη σταυροφορία του στην Αίγυπτο• και οι καταστροφές από τη Σταυροφορία αυτή δεν είχαν κλονίσει την πίστη τους στην ικανότητά του. Επιπλέον, ο πρίγκιπας και πολλοί από τους βαρόνους του, που κατάγονταν από τη Γαλλία, ένοιωθαν ότι οποιονδήποτε και να αποδέχονταν κατ' όνομα σαν κυρίαρχο, ο βασιλέας της Γαλλίας ήταν ο υπέρτατος επικυρίαρχός τους. Ο Γκυ ντε λα Ρος διατάχθηκε για το λόγο αυτό, να πάει στη Γαλλία και να λάβει προσωπικά από το βασιλέα την καταδικαστική του απόφαση. Ήταν ακόμη πιο δύσκολο για τον πρίγκιπα να συγχωρήσει τον ανιψιό του, το Γοδεφρείδο ντε Μπρυγιέρ. Αλλά όταν ο Γοδεφρείδος οδηγήθηκε εμπρός του, με το σχοινί του απαγχονισμού γύρω στο λαιμό του, όπως όλοι οι εγκληματίες, και όλοι οι βαρόνοι ζήτησαν να συγχωρεθεί, ο Γουλιέλμος κάμφθηκε. Ο Γοδεφρείδος ελευθερώθηκε και τα κτήματά του τού επιστράφηκαν, σαν προσωπικό δώρο του πρίγκιπα πλέον, χωρίς τα φεουδαρχικά δικαιώματα μιας βαρονίας. Ο αδελφός του Γκυ, ο Γουλιέλμος της Βελιγοστής, επίσης συγχωρέθηκε και του δόθηκαν πίσω τα κτήματά του.

Ο πρίγκιπας Γουλιέλμος είχε οργιστεί με την αποτυχία του να καταλάβει την Εύβοια. Αφού επέστρεψε εκεί το 1258 και νίκησε τους Βενετούς κατά τρόπο μη τελεσίδικο, ακολούθησε μια διπλωματική οδό που έλπιζε ότι θα του εξασφάλιζε κυρίαρχη θέση τόσο στη βόρεια όσο και στη νότια Ελλάδα. Η διεθνής κατάσταση στην Ανατολή είχε αλλάξει πολύ από την εποχή του πατέρα του. Η Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης είχε φθάσει σε προχωρημένο στάδιο παρακμής. Ο αυτοκράτορας Βαλδουίνος Β ' κατείχε λίγα εδάφη εκτός από το δικό του μερίδιο στην πρωτεύουσα και περνούσε πολύ από τον καιρό του ταξιδεύοντας στις αυλές της Ευρώπης, ικετεύοντας ελεημοσύνη από τους άλλους ηγεμόνες. Οι Βενετοί είχαν αρχίσει να αναρωτιούνται, αν θα άξιζε να κάνουν οποιαδήποτε προσπάθεια για τη διατήρηση του μεριδίου τους στην Κωνσταντινούπολη. Το βασίλειο του Μομφερρατικού στη Θεσσαλονίκη είχε παύσει να υπάρχει εδώ και πολύ καιρό. Το 1224, η πρωτεύουσά του είχε καταληφθεί από έναν από τους πρίγκιπες της οικογενείας των Αγγέλων της Ηπείρου. Ο Γουλιέλμος της Αχαΐας, διοικητής της Πελοποννήσου και επικυρίαρχος τώρα μεγάλου μέρους της βόρειας Ελλάδας, ήταν ο σπουδαιότερος Φράγκος ηγεμόνας στη χριστιανική Ανατολή. Ο κύριος αντίπαλός του στην απόκτηση ισχύος ήταν η εξόριστη βυζαντινή Αυτοκρατορία με έδρα τη Νίκαια. Ο ικανός της αυτοκράτορας, ο Ιωάννης Βατάτζης, που πέθανε το 1254, στη διάρκεια των 32 ετών της βασιλείας του απέσπασε από το Βαλδουίνο Β' τις ασιατικές κτήσεις του και στη συνέχεια τις κτήσεις του στη Θράκη. Είχε προχωρήσει στη Μακεδονία και το 1246 κατέλαβε τη Θεσσαλονίκη από τους Αγγέλους. Αλλά η προσπάθειά του να καταλάβει την Κωνσταντινούπολη το 1236 είχε εμποδιστεί από την επέμβαση του Γοδεφρείδου Β' της Αχαΐας- και είχε πεθάνει αφήνοντας μια αυτοκρατορία περιτριγυρισμένη από πιθανούς εχθρούς - Τούρκους στην ανατολή, Βούλγαρους στο βορρά, Βενετούς στο κέντρο και από αναμφισβήτητους εχθρούς στα πρόσωπα του πρίγκιπα της Αχαΐας και των Αγγέλων της Ηπείρου.

Ηγεμόνας της Ηπείρου ήταν την εποχή εκείνη ο δεσπότης Μιχαήλ Β', ένας φιλόδοξος νόθος που είχε αποκτήσει δύναμη γύρω στα 1230. Φιλοδοξούσε να ανακαταλάβει την κληρονομιά των εξαδέλφων του στη Θεσσαλονίκη και ονειρευόταν να προελάσει προς τα ανατολικά και να καταλάβει την ίδια την Κωνσταντινούπολη, προτού ο αυτοκράτορας της Νικαίας μπορέσει να επέμβει. Αλλά πρώτα έπρεπε να τον απομακρύνει από τη Μακεδονία.

Στην άλλη πλευρά της Αδριατικής υπήρχε ένας άλλος ηγεμόνας, πρόθυμος να επέμβει στα ελληνικά εδάφη. Ο μεγάλος αυτοκράτορας Φρειδερίκος Β' είχε καλλιεργήσει τη φιλία του με τον Ιωάννη Βατάτζη, καθώς ήταν και οι δύο θύματα της παπικής μακροχρόνιας έχθρας. Αλλά ο νόθος γιος του Μάνφρεντ, που είχε κληρονομήσει τις ιταλικές του κτήσεις, άλλαξε την πολιτική του. Προσπάθησε να εξουδετερώσει την παπική εχθρότητα με το να γίνει ο υπέρμαχος του ευνοούμενου πελάτη των Παπών, του Βαλδουίνου Β'. Και αυτός είχε φιλοδοξίες να επεκτείνει τις κτήσεις του στην άλλη πλευρά της Αδριατικής.

Ο Μιχαήλ της Ηπείρου ήταν ένας έξυπνος διπλωμάτης• και ανάμεσα στα θετικά στοιχεία που διέθετε περιλαμβάνονταν και δύο αξιαγάπητες θυγατέρες. Το 1258, μαθαίνοντας ότι ο Μάνφρεντ είχε πρόσφατα χηρεύσει, τού πρόσφερε το χέρι της πιο ωραίας, της Ελένης, μαζί με την Κέρκυρα και τρεις πόλεις της Αλβανίας σαν προίκα της. Τον ίδιο καιρό, η άλλη κόρη, η Άννα, προσφέρθηκε στο Γουλιέλμο της Αχαΐας, που ήταν κι αυτός την εποχή εκείνη χήρος. Την προίκα της θα αποτελούσαν εδάφη στη Θεσσαλία. Και οι δύο προσφορές έγιναν αποδεκτές• και οι δύο γαμπροί υποσχέθηκαν να βοηθήσουν τον Μιχαήλ ενάντια στην Αυτοκρατορία της Νικαίας. Η στιγμή ήταν πρόσφορη. Ο γιος και διάδοχος του Ιωάννη Βατάτζη, ο Θεόδωρος Β', είχε πεθάνει το 1258, αφήνοντας το θρόνο σε ένα παιδί• και στη Νίκαια φιλονικούσαν για την αντιβασιλεία. Η ανάδειξη σε αντιβασιλέα και στη συνέχεια σε αυτοκράτορα ενός ικανού αλλά αδίστακτου ευγενούς, του Μιχαήλ Παλαιολόγου, δεν ήταν αρεστή σε όλους.

Αυτές οι πολιτικές ίντριγκες έμοιαζαν να είναι άσχετες με την κοιλάδα της Σπάρτης• αλλά από τη δική τους έκβαση επρόκειτο να καθορισθεί το πεπρωμένο του Μυστρά, σε ένα πεδίο μάχης στη βόρεια Μακεδονία.

Ο Μιχαήλ της Ηπείρου συγκέντρωσε το στρατό του νωρίς το καλοκαίρι του 1259. Ο Μάνφρεντ έστειλε τετρακόσιους από τους πιο καλούς γερμανούς ιππότες του, και ο Γουλιέλμος της Αχαΐας ήρθε αυτοπροσώπως με όλους τους άρχοντές του και τους επιστρατευθέντες του Πριγκιπάτου. Μια ομάδα Βλάχων έφερε ο γιος του Μιχαήλ, ο Ιωάννης, που είχε παντρευτεί την κόρη ενός Βλάχου άρχοντα. Αρχηγός του αντίπαλου στρατού ήταν ο Ιωάννης Παλαιολόγος, αδελφός του νέου αυτοκράτορα Μιχαήλ. Ήταν ένας άξιος στρατηγός που είχε ήδη πραγματοποιήσει μιαν επιτυχημένη εισβολή στην Ήπειρο• και ήταν έμπειρος στη βυζαντινή τέχνη της δημιουργίας διαφωνιών στο εσωτερικό του εχθρικού στρατοπέδου. Το στρατό του αποτελούσαν Έλληνες πεζικάριοι και ένας αριθμός μισθοφορικών στρατευμάτων από Τούρκους, Σέρβους και ελαφρύ ιππικό Κομάνων τοξοτών από τις Στέπες καθώς και μερικοί Γερμανοί ιππότες κάτω από την αρχηγία του δούκα της Κορινθίας. Σε μέγεθος ήταν μικρότερος από το στρατό των συμμάχων, αλλά είχε το προτέρημα ότι υπάκουε σ' έναν μόνο αρχηγό.

Οι στρατοί συναντήθηκαν στην πεδιάδα της Πελαγονίας, κοντά στο Μοναστήρι. Την παραμονή της μάχης ο Ιωάννης Άγγελος παραπονέθηκε στον πρίγκιπα Γουλιέλμο ότι ένας από τους Φράγκους αρχηγούς είχε προσβάλει τη γυναίκα του. Δεν έλαβε ικανοποίηση και γι' αυτό αποφάσισε να αποσύρει τους Βλάχους του. Το είπε στον πατέρα του που σκέφθηκε ότι θα ήταν φρόνιμο να ακολουθήσει το παράδειγμά του. Το επόμενο πρωί, ο πρίγκιπας Γουλιέλμος και τα στρατεύματά του και οι Γερμανοί ιππότες του Μάνφρεντ βρέθηκαν να πολεμούν χωρίς τους Ηπειρώτες συμμάχους τους. Πολέμησαν καλά, αλλά τώρα πια οι αντίπαλοί τους τούς ξεπερνούσαν σε αριθμό και σε δυνατότητα ελιγμών. Μέσα σε λίγες ώρες κατατροπώθηκαν και οι αρχηγοί τους φονεύθηκαν ή πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Ο πρίγκιπας Γουλιέλμος προσπάθησε να διαφύγει μεταμφιεσμένος. Τον ανακάλυψαν κρυμμένο κάτω από ένα δέμα άχυρα μέσα σε έναν αχερώνα και τον αναγνώρισαν από τα πεταχτά του δόντια.

Η μάχη της Πελαγονίας έδωσε τέλος στις μεγάλες φιλοδοξίες των Αγγέλων της Ηπείρου. Ντρόπιασε το Μάνφρεντ και συνέβαλε στην πτώση του επτά χρόνια αργότερα. Αλλά το Πριγκιπάτο των Βιλλαρδουΐνων στην Αχαΐα ήταν αυτό που υπέφερε περισσότερο. Όταν τα νέα έφτασαν στην Πελοπόννησο, η πριγκίπισσα Άννα δέχθηκε τη συμβουλή των λίγων βαρόνων που είχαν εναπομείνει και έστειλε ανθρώπους της στη γαλλική Αυλή να ζητήσουν από τον Γκυ ντε λα Ρος, το δούκα της Αθήνας, να επιστρέψει για να αναλάβει τη διοίκηση του Πριγκιπάτου. Η προδοσία του απέναντι στον πρίγκιπα συγχωρέθηκε. Ο Γκυ φρονηματισμένος από τη διαβίωση για πολλούς μήνες με την αυστηρή συντροφιά του Αγίου Λουδοβίκου που τού είχε δώσει τον τίτλο του δούκα της Αθήνας, εκτέλεσε την αποστολή του επιδεικνύοντας ικανότητα και διπλωματικότητα, έως ότου επέστρεψε ο πρίγκιπας από την αιχμαλωσία.

Στο μεταξύ, ο πρίγκιπας και οι βαρόνοι του είχαν οδηγηθεί στην Αυλή του Μιχαήλ Παλαιολόγου στη Νίκαια. Εκεί τους συμπεριφέρονταν με τιμές και ο Γουλιέλμος απέκτησε τη συμπάθεια του αυτοκράτορα και των αυλικών του εξ αιτίας της ευχέρειας που είχε στην ελληνική γλώσσα. Αλλά ήσαν πολύ περιορισμένοι. Στην αρχή, οι όροι του αυτοκράτορα για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων του ήσαν ότι θα έπρεπε να παραχωρηθεί σ' αυτόν ολόκληρο το Πριγκιπάτο. Σε αντιστάθμισμα θα έδινε στον πρίγκιπα και τους σπουδαιότερους βαρόνους του χρήματα, για να αποκτήσουν μεγάλα περιουσιακά κτήματα στη Γαλλία. Ο πρίγκιπας Γουλιέλμος αρνήθηκε την πρόταση, εξηγώντας ότι το Πριγκιπάτο δεν ήταν δικό του, για να μπορεί να το χαρίσει. Ο πατέρας του το είχε κατακτήσει μονάχα σαν αρχηγός ορισμένων αρχόντων της ίδιας τάξης με αυτόν και δεν θα μπορούσε να διαθέσει κανένα από τα εδάφη του χωρίς τη συμφωνία των κληρονόμων τους. Είναι αμφίβολο αν ο Μιχαήλ σκέφτηκε ποτέ σοβαρά την προσάρτηση ολόκληρης της Πελοποννήσου• θα του είχε προσθέσει υπερβολικά πολλά προβλήματα. Στο μεταξύ, καθώς οι Άγγελοι είχαν ταπεινωθεί και ο πρίγκιπας της Αχαΐας ήταν υπό την εξουσία του, και καθώς οι Βενετοί είχαν αντιμετωπιστεί με μια συμμαχία που ο Μιχαήλ σύναψε με τους Γενουάτες, τα στρατεύματά του κατόρθωσαν το 1261 να καταλάβουν την Κωνσταντινούπολη, ενώ ο Λατίνος αυτοκράτορας τρεπόταν σε φυγή μπροστά στα μάτια τους. Ο πρίγκιπας Γουλιέλμος και οι βαρόνοι του οδηγήθηκαν να παρακολουθήσουν την τελετή της εισόδου του Βυζαντινού αυτοκράτορα στην ιστορική πρωτεύουσά του.

Από αυτή τη θέση ισχύος, ο Μιχαήλ πρότεινε τώρα λιγότερο μεγαλεπήβολους αλλά πιο έξυπνους όρους. Αφού ζήτησε το Ναύπλιο και το Άργος και τού δόθηκε η απάντηση ότι ήσαν φέουδα του δούκα της Αθήνας και ότι ο Γουλιέλμος δεν τα εξουσίαζε, υποσχέθηκε στο Γουλιέλμο και σε όλους τους βαρόνους του την απελευθέρωσή τους, με τον όρο ότι θα τού έδιναν τα τρία φρούρια: της Μονεμβασίας, της Μάινας και του Μυστρά. Στην περίπτωση αυτή δεν υπήρχαν συνταγματικά εμπόδια. Και τα τρία φρούρια βρίσκονταν σε μια επαρχία που ο πατέρας του Γουλιέλμου είχε καταλάβει και διατηρήσει σαν προσωπική του ιδιοκτησία. Ο ίδιος ο Γουλιέλμος είχε καταλάβει τη Μονεμβασία και είχε κτίσει τα κάστρα της Μάινας και του Μυστρά. Ο Γουλιέλμος αποδέχθηκε τους όρους, με την προϋπόθεση ότι θα συμφωνούσε η Κούρτη του Πριγκιπάτου. Ο ανεψιός του Γοδεφρείδος ντε Μπρυγιέρ, άρχοντας της Καρύταινας, στάλθηκε από τον αυτοκράτορα να γνωστοποιήσει τους όρους στην πριγκίπισσα και την Κούρτη του Πριγκιπάτου. Η Κούρτη συνήλθε στο Νύκλι αργά το καλοκαίρι του 1261. Ήταν γνωστή σαν το Κοινοβούλιο των Κυριών, γιατί όλα τα μέλη της ήσαν γυναίκες των αιχμαλώτων αρχόντων ή χήρες αυτών που είχαν πέσει στη μάχη, εκτός από δύο ηλικιωμένους άνδρες και το Γοδεφρείδο ντε Μπρυγιέρ και το δούκα της Αθήνας. Ο δούκας Γκύ ντε λα Ρος βρισκόταν σε δύσκολη θέση. Τον εξυπηρετούσε να παραμείνει αιχμάλωτος ο πρίγκιπας Γουλιέλμος• και ο καθένας το γνώριζε. Αλλά φαίνεται ότι πραγματικά φοβόταν τις στρατηγικές συνέπειες από την παραχώρηση των κάστρων. Υποστήριξε ότι οι όροι έπρεπε να απορριφθούν. Ο αυτοκράτορας σίγουρα θα άφηνε ελεύθερο τον πρίγκιπα, αν συγκεντρωνόταν ένα αρκετά μεγάλο ποσό λύτρων και θα έβαζε σαν εγγύηση το Δουκάτο του γι' αυτό. Αλλά ο Γοδεφρείδος ντε Μπρυγιέρ υπέδειξε ότι η εξαγορά με λύτρα της ελευθερίας καθενός από τους άρχοντες θα σήμαινε μια αργή και δαπανηρή διαδικασία. Οι όροι εξασφάλιζαν την απελευθέρωση όλων τους. Οι αρχόντισσες, με την πριγκίπισσα που προέδρευε επικεφαλής τους, ψήφισαν υπέρ της επιστροφής των ανδρών τους σ' αυτές. Ο Γοδεφρείδος στάλθηκε πίσω μεταφέροντας την απάντησή τους για την αποδοχή των όρων και έχοντας μαζί του δύο νεαρές αρχόντισσες που προορίζονταν για όμηροι.

Αργά το φθινόπωρο, ο Γουλιέλμος Βιλλαρδουΐνος επέστρεψε στο Πριγκιπάτο του μαζί με τους ευγενείς του, αφού προηγουμένως ορκίστηκε υποταγή στον αυτοκράτορα και έγινε νονός ενός από τους γιους του. Σύντομα τον ακολούθησαν αξιωματούχοι του αυτοκράτορα, στους οποίους παρέδωσε τα τρία φρούρια, σύμφωνα με την υποχρέωση που είχε αναλάβει. Το έμβλημα του οίκου των Παλαιολόγων, ο δικέφαλος αετός, κυμάτισε ξανά πάνω από τη Μονεμβασία, και για πρώτη φορά πάνω από τη Μάινα και πάνω από το κάστρο του Μυστρά, στην κορυφή του λόφου.



Πηγή: http://clubs.pathfinder.gr/ELLHNIKH_ISTOPIA/397295

Re: Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ

Δημοσιεύτηκε: Πέμ 11 Μαρ 2010, 11:05
από ArELa
:clap: :clap:

Ευτυχώς που το υπέδειξε ο Αλέξανδρο, βάζοντάς το στα προτεινόμενα (εδώ http://ideografhmata.gr/forum/viewtopic ... 61#p100961 ) και το είδα. Συγχωρνάτε με που δεν έχω χρόνο να ψάχνω ολάκερο το φόρουμ μας αυτές τις μέρες... :sorry:

Re: Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ

Δημοσιεύτηκε: Πέμ 11 Μαρ 2010, 11:27
από karipis
Του Στ. Ράνσιμαν είναι το κείμενο από το βιβλίο του "Μυστράς, η Βυζαντινή πρωτεύουσα της Πελοποννήσου".
Αλέξη σ' ευχαριστώ αδελφέ αλλά θέλω να γνωρίζεις πως από τα ιστορικά κείμενα που μεταφέρω εδώ δεν είναι κανένα δικό μου :) .

Re: Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ

Δημοσιεύτηκε: Πέμ 11 Μαρ 2010, 11:45
από ArELa
Εγώ λέω να κάνουμε μια εξαίρεση και να το ανεβάσουμε με το όνομα του Ράνσιμαν από κάτω.

Τι λέτε παίδες;

Re: Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ

Δημοσιεύτηκε: Πέμ 11 Μαρ 2010, 13:32
από ILLUVATAR85
ArELa έγραψε:Εγώ λέω να κάνουμε μια εξαίρεση και να το ανεβάσουμε με το όνομα του Ράνσιμαν από κάτω.

Τι λέτε παίδες;
Eγώ συμφωνώ :D .

Re: Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ

Δημοσιεύτηκε: Πέμ 11 Μαρ 2010, 14:59
από alexandros
συμφωνώ απόλυτα...τότε συγχαρητήρια για την επιλογή Καρίπη!!!